ALLAH'ın bize SALÂT'ı
ALLAH'IN BİZE SALÂTI: GÖZETEN VE DÜZELTEN İLAHÎ DENETİM
1. Kavramsal Çerçeve: Salât Ne Değildir?
Kur’an’da salât, geleneksel anlayışta yalnızca şekilsel bir ibadet olarak daraltılmıştır. Oysa Kur’an’ın kendi bütünlüğü içinde salât;
-
sadece bireysel bir ritüel değil,
-
yalnızca kulun Allah’a yönelimi değil,
-
karşılıklı bir ilişki, gözetim ve ikame sürecidir.
Eğer salât sadece kulun yaptığı bir fiil olsaydı, Allah’ın salât etmesi anlamsız olurdu. Oysa Kur’an, açıkça Allah’ın da salât ettiğini bildirir.
2. Allah’ın Salât Etmesi: Denetleyici ve Yapıcı Gözetim
“O, sizi karanlıklardan aydınlığa çıkarmak için size salât eder. Melekleri de (salât eder).”
(Ahzâb 33/43)
Bu ayet kritik bir kırılma noktasıdır:
-
Allah’ın salâtı → karanlıktan aydınlığa çıkarma süreci
-
Bu, bir cezalandırma değil,
-
rehberlik eden, izleyen, yönlendiren bir denetimdir.
Buradaki salât:
-
hatayı yakalamak için değil,
-
yanlıştan çıkış için gözetmektir.
3. Rasul’e Salât: Mesajın Denetlenmesi
“Şüphesiz Allah ve melekleri nebîye salât ederler.”
(Ahzâb 33/56)
Bu ayet, rasulü dokunulmazlaştırmaz, aksine şunu gösterir:
-
Rasul beşerdir
-
Hata ihtimali vardır
-
Mesaj ilahî denetim altındadır
Allah’ın rasule salât etmesi:
-
onun şahsını kutsamak değil
-
taşıdığı mesajın ilahî gözetim altında olduğunu bildirmektir.
Bu, sizin vurguladığınız gibi:
“Beşerî değil, ayetleri peşin sıra gitmek” ilkesinin temelidir.
4. Salât = Sürekli Takip Ama Kötü Amaçsız
Kur’an’daki salât:
-
ajan takibi gibi bir gözetleme değildir
-
hata arayıcı bir kontrol değildir
-
yapıcı, yönlendirici, onarıcı bir ilgi biçimidir
“Rabbin elbette gözetlemededir.”
(Fecr 89/14)
Bu gözetleme (mirsâd):
-
tehdit için değil,
-
adaletin ve dengenin korunması içindir.
5. Müminlere Salât: Musibet Sonrası İlahi Denetim
“Onlara bir musibet isabet ettiğinde: ‘Biz Allah’a aidiz ve O’na döneceğiz’ derler. İşte Rablerinden salât ve rahmet onlaradır.”
(Bakara 2/156–157)
Burada salât:
-
musibet sonrası gelen bir ilahî ilgi
-
bir tür kontrol ve yeniden yönlendirme sürecidir.
Allah:
-
kulunu başıboş bırakmaz
-
acıdan sonra yakın takibe alır
-
ama azarlamak için değil, iyileştirmek için
Bu, salâtın merhametle birleşmiş denetim olduğunu açıkça gösterir.
6. İnsanî Denetim ile İlahi Salât Arasındaki Fark
| Beşerî Denetim | İlahi Salât |
|---|---|
| Hata avcılığı | Onarıcı gözetim |
| Üstten bakış | Yakın ilgi |
| Cezaya odaklı | Islah odaklı |
| Güç ilişkisi | Rahmet ilişkisi |
7. Sonuç: Salât = İlişkisel Denetim
Kur’an’da salât:
-
takip etmektir
-
ilgilenmektir
-
denetlemektir
-
ama yok etmek için değil, ayağa kaldırmak için
Bu nedenle:
-
rasul izlenir ama ilahlaştırılmaz
-
mümin gözetilir ama baskılanmaz
-
hata görülür ama mahkûm edilmez
Salât, Kur’an’da:
“Başıboş bırakmayan ama özgürlüğü de yok etmeyen ilahî ilgi biçimidir.”
UYARI / HATIRLATMA
Yorumlar
Yorum Gönder