Bu Blogda Ara
tağut etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
tağut etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
23 Mayıs 2025 Cuma
KUR’AN’DA İLAH EDİNİLEN ŞEYLER
1. İlah Kavramı: Anlam ve Kapsam
Kur’an’da “ilah” (إِلٰه) kelimesi, “kendisine yönelinen, yardım istenen, boyun eğilen, otorite kabul edilen” anlamında kullanılır. Tek hak ilah Allah’tır (Lâ ilâhe illâ Hu). Bu, hem ontolojik hem de işlevsel bir tevhid ilkesidir (bkz. Bakara 255; Tâhâ 14).
Ancak insanlar, Allah’ın dışında bazı şeyleri fiilî veya sembolik olarak ilah edinirler. Bu, sadece putlara tapmakla sınırlı değildir; otorite, yasa koyma, bağlanma, korku ve sevgi gibi alanlarda Allah’tan başkasına yönelme de bir “ilah edinme” biçimidir.
2. Kur’an’da İlah Edinilen Unsurlar
a. Putlar ve Heykeller (Asnâm)
“Siz ve babalarınızın uydurdukları isimlerden başka bir şey değildir bunlar...” (Necm 23)
“Sadece bir takım taşlara, tahta parçalarına tapanlar” (Hac 31)
Putlar maddi nesneler olabilir; ama asıl vurgulanan şey, bu nesnelere yüklenen ilahi niteliklerdir (şefaat, koruma, rızık verme vb.).
b. Hevâ (Arzu, Nefsî Tutkular)
“Hevâsını ilah edinen kişiyi gördün mü?” (Câsiye 23; Furkan 43)
İnsan kendi tutkularına boyun eğdiğinde, hayatını bu arzulara göre şekillendirdiğinde, onları adeta bir tanrı yerine koymuş olur.
c. Âlimler, Ruhban Sınıfı
“Onlar, hahamlarını ve rahiplerini Allah’tan başka rabler edindiler…” (Tevbe 31)
Buradaki “rab edinme”, Allah’a ait hüküm koyma yetkisini bu kişilere verme anlamındadır. (bkz. Tevbe 31, Maide 44)
d. Krallar ve Zorba Yöneticiler
“Firavun dedi ki: Ey ileri gelenler! Sizin benden başka bir ilahınız olduğunu bilmiyorum.” (Kasas 38)
Firavun’un kendisini ilah olarak sunması, sadece kendine tapılmasını değil, mutlak otorite ve yasa koyuculuk iddiasını ifade eder.
e. Mal, Servet, Çocuklar, Otorite
“Kadınlara, çocuklara, yığın yığın altın ve gümüşe… aşırı sevgiyle bağlanmak insanlara süslü gösterildi.” (Âl-i İmran 14)
Bu unsurlar da birer "ilah" olabilir; çünkü insan bunlar uğruna her şeyini feda edebilir, Allah’ın ilkelerini ikinci plana atabilir.
f. Şeytan
“Şeytanı veli (yakın-dost) edinenler...” (A’râf 30; Yâsîn 60)
Şeytanı ilah edinmek, onun telkinlerine uymak, onu hayat rehberi gibi izlemek anlamındadır.
---
3. İlah Edinmenin Anlam Boyutları
Kur’an’da bir şeyi ilah edinmek aşağıdaki fiillerle ilişkilenir:
İtaat etmek (taat) – (bkz. Tevbe 31)
Yasa koyma yetkisini tanımak – (Maide 44-50)
Sevgiyle bağlanmak – (Bakara 165)
Korkmak ve sığınmak – (Zümer 36-37)
Şefaat beklentisi – (Zümer 43-44)
---
4. Tevhid ve Yalnızca Allah’ı İlah Edinmek
“Sizin ilahınız tek bir ilahtır.” (Bakara 163)
“O’ndan başka ilah yoktur. O, her şeyin Rabbidir.” (En’âm 102)
Tevhid, sadece Allah’ı tanımak değil; O’ndan başka tüm otoriteleri, yasaları, korku ve sevgi nesnelerini ilah konumundan çıkarmaktır.
---
5. Kur’anî Uyarılar: İlah Edinmenin Sonuçları
“Allah’tan başka ilahlar edinmeyin. Sonra azaba uğrarsınız.” (Şuarâ 213)
“Allah ile beraber başka bir ilaha yalvarma, yoksa azaba çarptırılanlardan olursun.” (İsrâ 39)
SONUÇ:
Kur’an’a göre, ilah edinme bir yönelme biçimidir: Kime/yere yöneliyorsak, onu ilahlaştırma riski vardır. Kur’an, insanın hem bilinçli hem de farkında olmadan yaptığı ilahlaştırmaları teşhir eder ve yalnızca Allah’a yönelmiş bir bilinç inşa etmeyi hedefler.
---
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)