Masallar Değil Mücadele: Kur’an’da Mûsâ Örneği Üzerinden Kurtuluşun Gerçek Yolu
Giriş: Mûsâ'yı Sihirle Anlayanlar
Toplumlar, tarih boyunca zor zamanlarda kurtarıcı figürler beklemiş, bu figürlere de çoğu zaman doğaüstü güçler atfetmiştir. Ne var ki, Kur’an’da sunulan peygamber örneği bu halk tahayyülünü ciddi biçimde sarsar. Mûsâ kıssası da bu bağlamda en çarpıcı örneklerden biridir. Mûsâ, ne sihirli bir değnekle Firavun’un sarayına girip toplumu bir anda özgürleştirmiştir ne de halkına sadece mucizeler yoluyla bir kurtuluş sunmuştur. Aksine, Kur’an’ın bize sunduğu Mûsâ, uzun bir eğitim sürecinden geçen, bilinç inşası yapan, gece evleri mescit haline getirip örgütlenen, sabırla ve akılla yol alan bir önderdir.
Medyen’de Eğitim: Zihinsel ve Ahlakî İnşa Süreci
Kur’an, Mûsâ’nın Medyen’e gidişini bir sürgün değil, bir inşa dönemi olarak aktarır. (bkz. Kasas 28:14–28). Burada, Mûsâ sadece fiziksel olarak uzaklaşmamış, aynı zamanda içsel bir dönüşüm geçirmiştir. Kendini tanımış, adalet duygusunu derinleştirmiş, sabır, sorumluluk ve liderlik gibi erdemleri edinmiştir. Bu dönem, bir "peygamber okulu" gibidir. İlahi mesaj da bu içsel hazırlığın ardından gelmiştir: "O, olgunluk çağına erişip kemale erdiğinde, ona hüküm ve ilim verdik." (Kasas 28:14)
Evleri Mescit Yapmak: Gizli Örgütlenme ve Bilinç İnşası
Mûsâ’ya vahyedilen ilk eylemlerden biri, halkıyla birlikte evlerini mescit yapmasıdır:
"Ve Mûsâ ile kardeşine vahyettik: Kavminiz için Mısır’da evler hazırlayın, evlerinizi kıble yapın ve salâtı ikame edin..." (Yûnus 10:87)
Bu ayet, açıkça bir bilinçlenme ve örgütlenme çağrısıdır. Salât burada bireysel dua değil, bir vahiy eğitimi, toplu bilinçlenme ve kolektif direniş planı olarak işlev görmektedir. Mûsâ'nın mucize değil, bilgi ve örgütlülükle hareket ettiği görülmektedir.
Mucize Değil Mücadele
Kur’an’daki asa (baston) anlatımı da çoğu zaman yanlış yorumlanmaktadır. Asa, Mûsâ'nın elindeki bir sihirli değnek değil, temsilî olarak onun gücüdür; aynı zamanda bastığı zeminle olan bağıdır. Kur’an, mucizeye değil, bilinçli çabaya vurgu yapar. Eğer asa sihirli olsaydı, en kısa yol Firavun’un başına vurmaktır; ama Kur’an bize bu yolu göstermez. Çünkü gerçek kurtuluş, sabır, kararlılık ve hakikate dayalı mücadeleyle mümkündür.
Pasif Bekleyişe Karşı Aktif İnşa
Kur’an’da halkın Mûsâ’ya yönelik şu talebi dikkat çekicidir: "Sen ve Rabbin gidin savaşın, biz burada oturacağız." (Mâide 5:24). Bu sözler, toplumların peygamberi bile bir "mucizeci kurtarıcı"ya indirgediğini gösterir. Kur’an bu zihniyeti açıkça eleştirir. Peygamberler, halkın yerine iş gören figürler değil, halkı bilinçlendiren, ayağa kaldıran öncülerdir.
Sonuç: Mûsâ’yı Masaldan Kurtarmak
Mûsâ’nın kıssası bir masal değil, çağlar üstü bir mesajdır. Onu sihirli bastonla mucizeler yapan bir figüre indirgemek, Kur’an’ın mesajını boşa çıkarmaktır. Asıl mucize, karanlık gecelerde evleri mescit haline getirip, orada yeni bir toplumun temellerini atmaktır. Mûsâ, kurtuluşun ancak bilgi, irade ve sabırla mümkün olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, bugünün insanı için de Mûsâ sadece bir tarihsel figür değil; bir bilinç modeli, bir kurtuluş pedagojisidir.
---
UYARI / HATIRLATMA
Bu metinlerde yer alan görüş, yorum ve çıkarımlar, beşerî çabanın bir ürünüdür.
Lütfen her ifadeyi Kur’an’ın bütünüyle değerlendirin; ayetlerin rehberliğinde tartın, ölçün ve doğrulayın.
Hakikatin tek ölçüsü Allah’ın kitabıdır. Yanlış varsa bize, doğru varsa Allah’a aittir.
Diğer kategorize edilmiş yazılarımıza aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz
