☪️ İSLAMIN NİHAİ HEDEFİ
---
Soruyu ve Sorunu Anlamak
Bir sorunu çözmek ya da bir sınav sorusunu doğru yanıtlamak istiyorsanız, öncelikle o soruyu doğru anlamalısınız. Bir yıl boyunca sınava çok iyi hazırlanan bir öğrenci, sınavda soruyu yanlış anlarsa, konuyu çok iyi bilse de yanlış cevap verecektir. Sınavın amacı soruyu doğru cevaplamaktır; hazırlık süreci ise bu amaca ulaşmak için bir araçtır.
Dinde Amaç-Araç Dengesi
Aynı durum din için de geçerlidir. Eğer dindeki amaçlarla araçlar karıştırılırsa, ahiret günü hesabımız umduğumuz gibi olmayabilir. Bu hassas dengede şeytanın etkisi göz ardı edilmemelidir. Zira şeytan, insanı “doğru yolda olduğu” ve “Allah’ın affıyla kurtulacağı” fikriyle kandırır. Şeytan araçları kutsallaştırır, amaçları ise unutturur.
---
Dinin Amaçları
Zengin ile fakiri eşitlemek: Namazda aynı safta yer almak, oruçla aynı açlığı tatmak, zekât ve sadaka ile paylaşmak… Tüm bunlar mal ve eşitlik odaklıdır. Kur’an der ki: “Siz malı çok seviyorsunuz.”
Doğruluk: Yalan söylememek, gerçeği savunmak.
Adalet: Hakkı gözetmek, adil olmak.
Eşitlik: Herkesin eşit olması, sınıfsız bir toplum yapısı.
Mazlumu korumak: Yetimi, yoksulu, işçiyi, açları, barınaksızları gözetmek; paylaşmak ve sahip çıkmak.
Sömürüye karşı durmak: Faiz, haksız kazanç, yolsuzluk ve ekonomik tahakküme karşı çıkmak. Varlığı hakça ve adilce dağıtmak.
---
Dinin Araçları
Namaz:
Asıl amacı, kardeşliği pekiştirmek, muhtaç olanı gözetmek ve toplumun sorunlarını çözmektir. Amaç unutulunca, şekil ön plana geçer: Kaç rekat, nasıl eller kaldırılır, sarık var mı yok mu gibi detaylarla uğraşılır. Sonuçta, anlamadan tekrarlanan kelimeler, gösterişli ama içi boş ritüeller kalır.
Oysa Peygamberimiz namazdan sonra cemaate döner, “Bir derdi olan var mı?” diye sorardı. Bu gelenek zamanla unutuldu, yerini sessiz tesbihatlara bıraktı.
Oruç:
Amacı, aç kalanın halinden anlamak, onunla empati kurmaktır. Kur’an’da, açları doyurmak “Allah’ın yüzü”ne (vechillah) benzetilir. Ama günümüzde Ramazan, şatafatlı iftarlarla, gösterişli davetlerle anlamını yitiriyor. Yoksullukla empati değil, gösteri hâline geliyor.
Hac, Zekât, Kurban:
Hepsi paylaşmak ve eşitlenmek içindir. Amaç, güç birliği ve toplumsal kaynaşmadır. Ayet açıkça belirtir:
“Onların etleri ve kanları Allah’a ulaşmaz. Allah’a ulaşan sizin takvanızdır.” (Hac 22/37)
---
Araçlar Kutsanıyor, Amaçlar Unutuluyor
Toplum olarak, araçlara kutsiyet atfediyor, amaçları gözden kaçırıyoruz:
Açlarla birlikte olmayı değil, orucun kendisini kutsuyoruz.
Zulme başkaldırmayı değil, namazın hareketlerine odaklanıyoruz.
Kaynaşmayı değil, kurbanın kesimini önemiyoruz.
Tüketimden sakınmayı değil, domuz etini tabu hâline getiriyoruz.
---
Yanlış Anlayan Kaybeder
Sanıyorlar ki:
Sadece bir ay aç kalmak yeterlidir.
Günde beş vakit eğilip kalkmakla kurtulacaklardır.
Kâbe’nin etrafını yedi kez dönmek fazilettir.
Hayvan kesmekle ibadet tamamlanır.
Saçının tek telini göstermemek ve domuz eti yememekle en iyi dindar olunur.
Oysa bunlar sadece araçtır. Amaçlarını bilmeyen, araçları yerine getirmekle kurtulacağını sananlar, imtihanı kaybedeceklerinin farkında bile değildirler.
Çünkü en başta,
soruyu ve sorunu anlamıyorlar.
---
