Kayıtlar

nefs etiketine sahip yayınlar gösteriliyor

KELİME YAPI TAŞLARI HARFLER - 23 İçsel Merkezler Mimarisi

Resim
  NEFS – RUH – FUVÂD – SADR AİLESİ (Kur’an’ın İçsel Merkezler Mimarisinin Bütüncül Tasviri) Kur’an, insanın iç dünyasını tek bir merkezle açıklamaz; bunun yerine dört katmanlı, hiyerarşik ve işlevsel bir iç sistem çizer. Bu dört merkez birbirine bağlı bir aile gibidir: Sadr (göğüs/alan) → Fu’âd (odak/algı gözü) → Nefs (benlik/irade) → Ruh (ilahi soluk, yönlendirici güç) . Aşağıda bu yapıyı bütüncül olarak kuruyorum. 1. SADR – “İç Âlemin Alanı ve Açıklığı” 🡆 Konum: En dış katman 🡆 Ayetlerde işlev: Darlık – genişlik merkezi Hidayete açılma – küfre kapanma yüzeyi Vesvese giriş kapısı 📌 Ana Ayetler: “Allah kimin İslâm’a yönelmesini isterse onun sadrını İslâm’a açar .” (En‘âm 125) “İnsanların göğüslerine vesvese verenin şerrinden…” (Nâs 5) 📌 Anlamı: Sadr = İç dünyamızın atmosferi, açılıp daralan mekân . Duygular, vesveseler, sosyal baskılar önce buraya çarpar. Henüz “bizden” değildir; sadece içeri giren–çıkan şeylerdir. 2. FUVÂD – “İdrak Gözü / İçs...

Kur’an’da ‘İblîs’ değil ‘Şeytan’la mücadele

Resim
Kur’an’da Şeytan: Bir Kişilik Değil, Bir Sistem Olarak Sapma Mekanizması İblîs’in düşüşünden sonra başlayan epistemolojik sapma süreci ve “şeytan”ın Kur’an’daki çok katmanlı temsilleri Kur’an’da şeytan, genellikle soyut bir “kötülük kaynağı” ya da insanları saptıran bir varlık olarak anlaşılmıştır. Oysa Kur’an’da şeytan çoğu zaman görünmeyen bir varlık değil, duyulabilir, konuşabilir, söz verebilir, dost edinilebilir ve hatta insan biçiminde zuhur edebilir bir güç olarak sunulur. Bu durum, şeytanın sabit bir varlık olmaktan çok, bir yönelim biçimi veya bilinç sapması sistemi olduğunu gösterir. Kur’an’da şeytanın en temel işlevi, hakikatin üzerini örtmek, algıyı bozmak, dost görünerek egemenlik kurmak ve kişiyi/ toplumu kendi özgür tercihinden uzaklaştırmaktır. Dolayısıyla bu mücadele sadece bireysel bir “ahlâkî günah” meselesi değil, aynı zamanda şirk, tâğût ve epistemik işgal ile ilgilidir. --- 1. Şeytan ile İblîs Farkı: Başlangıç Noktasının Ötesi İblîs, belirli bir olayda (Âdem’in ya...