🌐 Arafat’tan Gazâ’ya: Hac Bilincinin Dirilişi
Hac, sadece bir yolculuk değil; bilginin, toplumsal kararın ve iradi teslimiyetin mekânında başlayan bir ümmet inşasıdır. Arafat’ta tanınır, Müzdelife’de düşünülür, Mina’da sınanır ve Beyt’in etrafında dirilir.
Arafat: Bilgiyle Yükselme, Kararla Dirilme Alanı
Kur’an’da Arafat doğrudan sadece bir defa geçer:
> “...Hacda Arafat’ta vakfe yapınca Allah’ı zikredin…”
(Bakara 2:198)
Burada geçen “Arafat” kelimesi, kök olarak ‘arafa’ (عرف) fiilinden gelir. Bu fiil:
bilmek,
tanımak,
farkına varmak,
ayırt etmek anlamları taşır.
Bu bağlamda Arafat’ta durmak (vakfe), salt bir fiziksel bekleyiş değil;
bilinçle tanıklık etme,
hakikati tanıma,
öz-benliğiyle ve hakikatle yüzleşmedir.
---
Hacda Ticaret, Zikir ve Karar Alma Süreci
Aynı ayette şöyle denir:
> “Rabbinizden lütuf (ticaret, kazanç) istemenizde bir sakınca yoktur.”
(Bakara 2:198)
Yani hac, yalnızca ritüel değil, bilinçli bir sosyo-ekonomik karar sürecidir. İnsanlar orada:
ticaret yapar (ama bu bir meta değil bilinç alışverişidir),
bilgi edinir,
ümmetle istişare eder,
karar alır,
ümmet adına söz verir.
Bu da bizi gazâ kavramına getirir.
---
Gazâ (غزا): Bilgiyle Harekete Geçme, Nihai Kararlılık
Arapça “gazâ”, sadece savaş anlamında değil, bir hedefe ulaşmak için bilinçli çaba göstermek, kararlı yürümek anlamındadır.
> Gâzî, hedefi uğruna yola çıkan kişidir.
Gazâ etmek, hem zihinsel hem toplumsal bir yürüyüşün adıdır.
Arafat’ta vakfe, bu yürüyüşün karar anıdır.
Müzdelife, bilgiyle buluşmanın ve eyleme geçmenin mekânıdır.
Mina, sınanma ve kararlılıkta sabit kalmanın alanıdır.
Kurban, bu çabanın içsel ve toplumsal olarak teslimiyetle neticelenmesidir.
---
Arafat ve Gazâ: Bilincin Cepheye Sürülmesi
Bugün için bu süreç şöyle okunabilir:
Arafat: Hakikatle yüzleşilen toplantı, şûrâ, karar alanı.
Gazâ: Oradan çıkan kişinin artık geri dönüşü olmayan bir bilinç yürüyüşüne girmesidir.
Hac: İnsanların öğrenerek toplandığı,
sonra o öğrendikleriyle dünyaya ultimatom verdiği,
ve sonunda kendi nefsi üzerinde bir inkılâp yaptığı süreçtir.
Bu bağlamda hac:
Bir bilgi zirvesi (Arafat),
Bir ticari ve siyasi kararlaşma meclisi (vakfe),
Bir toplumsal seferberlik çağrısı (gazâ),
Ve bir vicdanî teslimiyet (kurban) bütünüdür.
