İMTİHAN VE HALİFELİK
İMTİHAN VE HALİFELİK: KENDİNİ BİLMEKLE YERYÜZÜNÜN EMANETİ ARASINDA Giriş: Bilginin Değil, Bilincin Açığa Çıkışı Kur’an’da sıklıkla geçen “imtihan” (بلاء / ابتلاء) ve “halife kılmak” (خلف) kavramları, genellikle yüzeysel biçimde “Allah’ın kullarını sınaması” ve “insanı yeryüzüne egemen kılması” şeklinde yorumlanır. Oysa bu ifadeler, yalnızca bir güç ilişkisini değil; bilincin açığa çıkışını ve sorumluluğun sürekliliğini anlatan temel varoluşsal meselelerdir. Kur’an’a göre Allah, “her şeyi bilendir” (Alîm). Dolayısıyla denemek, bilmediğini öğrenmek için değil; insanın kendini bilmesi içindir. Aynı şekilde, halifelik bir “saltanat” ya da “hükmetme yetkisi” değil, emanetin kuşaktan kuşağa taşınması anlamına gelir. 1. İmtihanın Odak Noktası: Kendini Keşif Kur’an’da Allah’ın “denediği” ifadesi, ilahî bir bilgi edinme eylemi değil, insan açısından bir potansiyeli açığa çıkarma eylemidir: “O, hanginizin daha güzel iş yaptığını denemek için ölümü ve hayatı yaratmıştır...