KURANDAN DERSLER ÇIKARMAK 🌐

Kur’an’da "قضى (Qazâ)" Kavramı: İlahi Kararın Bilince Yansıması ve Salâtın İkame Edilmesi Giriş: Qazâ’nın Anlam Derinliği Kur’an’da sıkça geçen "قضى / qazâ" fiili, yüzeysel anlamıyla “bitirmek” ya da “kaza etmek” şeklinde anlaşılmıştır. Ancak kelimenin Kur’an’daki bağlamları incelendiğinde esas anlamı, bir işin zihinsel ve ilkesel düzeyde kararlaştırılması, hükmünün verilmesi ve tamamlanmasıdır. Yani “qazâ”, bir iradenin şekillendiği, işin karar aşamasına geldiği anı temsil eder. Bu temel üzerine bina edilerek, Kur’an’da salât, hac, cuma gibi kavramların nasıl kararlaştırma (qazâ) ve ardından ikame (ayağa kaldırma, uygulama) sürecine bağlı olarak işlendiği gösterilecektir. --- 1. Qazâ: Kararın Verilmesi, Hükmün Kesilmesi Qur’an’da qazâ fiili şu şekillerde anlam kazanır: “Ve qadâ rabbuke…” (Rabbin hükmetti / kararlaştırdı...) [İsrâ 17:23] “Felemmâ qazaynâ aleyhi’l-mevt…” (Ona ölümü hükmettiğimizde...) [Sebe’ 34:14] Bu kullanımlar, “ qazâ ”nın ilahi bir karar ilanı ...

🌋 Hac Suresi Şaşırtıcı ve Derin Anlamlar 🕋 1. Sarsıntı: Bilincin Dağılması ve Beyt’in Sarsılması 22:1-2: Ey insanlar! Rabbinizden sakının! Çünkü kıyametin sarsıntısı büyük bir şeydir. Bu ayet, sadece kıyamet değil, insanın içsel kıyametini — zihnin, benliğin, "Ben" kurgusunun sarsılmasını anlatır. "Sarsıntı" , dağ gibi katılaşmış benliklerin parçalanmasıdır. Beyt (Kâbe) , merkezdir. Bu sarsıntı, kişinin içsel Kâbe'sine yönelişi başlatır. 🪨 2. Dağlar: Sertliğin, Gururun, Egonun Sembolü 22:1: ... Onu görünce, her emzikli kadın emzirdiğini unutur, her hamile kadın düşük yapar ve insanlar sarhoş gibi görünürler. Oysa onlar sarhoş değillerdir. Fakat Allah’ın azabı çok şiddetlidir. "Dağlar" , burada sembolik olarak benliğin kalıplaşmış yapıları dır. Sarsıntı onları da yerinden oynatır. Tıpkı Safa ve Merve gibi; dağın kalbi yarılır ve bilinç içinden kaynak fışkırır. "Kadın" doğuran özdür — Rahîm’dir. Emzirmeyi unutan ...

Gerdanlıklar ve Kıyam: Niyetin Sembol Dili “Allah, Kâbe’yi —o Beyt-i Haram’ı— insanlar için bir kıyam kıldı. Aynı şekilde haram ayları, kurbanı ve gerdanlıklı hayvanları da…” (Mâide 5:97) Kur’an’ın eşsiz sembol dili içinde yer alan “gerdanlıklar” (el-qalāid) sadece süs eşyası değil; niyetin giydirilmiş halidir. Bu kavram, hem geçmişin geleneğini hem de hakikatin nişanesini içinde barındırır. Kur’an, gerdanlıklarla işaretlenmiş kurbanlıkları zikrederek bize, adanmışlığın görünür sembollerini hatırlatır.

 🌐 Hac Sonrası   Kur’an, hac sonrasına dair üç temel vurgu yapar: 1. Zikir ve bilinçle dönüş, 2. Toplumsal sorumlulukların yeniden üstlenilmesi, 3. Davranışsal dönüşüm ve tevhidî istikamet. 1. Zikirle Dönüş ve Allah Merkezli Bir Hafıza > “Hac ibadetlerinizi tamamladığınızda, atalarınızı andığınız gibi hatta ondan da güçlü şekilde Allah’ı anın (feskurûllāhe ke-dhikrikum âbâekum).” (Bakara 2:200) Hacdan dönen kişi için artık önceki kabile, gelenek ve soy övünmesi değil, Allah bilinci ve tevhidî yönelim gündem olmalıdır. --- 2. Dua: Dünya ve Ahiret Dengesi > “İnsanlardan bazıları yalnızca ‘Rabbimiz, bize dünyada ver’ der; onun ahirette hiçbir nasibi yoktur.” “Ama içlerinden öyleleri vardır ki şöyle der: ‘Rabbimiz! Bize dünyada iyilik, ahirette de iyilik ver ve bizi ateş azabından koru.’” (Bakara 2:200–201) Hac sonrası insanın duası ve hedefi, artık sadece dünya değil, dünya ve ahiret arasında denge kuran bir sorumluluk bilinci olmalıdır. --- 3. Topluma Dönüş ve İyiliğ...

 🌐 Arafat’tan Gazâ’ya: Hac Bilincinin Dirilişi Hac, sadece bir yolculuk değil; bilginin, toplumsal kararın ve iradi teslimiyetin mekânında başlayan bir ümmet inşasıdır. Arafat’ta tanınır, Müzdelife’de düşünülür, Mina’da sınanır ve Beyt’in etrafında dirilir. Arafat: Bilgiyle Yükselme, Kararla Dirilme Alanı Kur’an’da Arafat doğrudan sadece bir defa geçer: > “...Hacda Arafat’ta vakfe yapınca Allah’ı zikredin…” (Bakara 2:198) Burada geçen “Arafat” kelimesi, kök olarak ‘arafa’ (عرف) fiilinden gelir. Bu fiil: bilmek, tanımak, farkına varmak, ayırt etmek anlamları taşır. Bu bağlamda Arafat’ta durmak (vakfe), salt bir fiziksel bekleyiş değil; bilinçle tanıklık etme, hakikati tanıma, öz-benliğiyle ve hakikatle yüzleşmedir. --- Hacda Ticaret, Zikir ve Karar Alma Süreci Aynı ayette şöyle denir: > “Rabbinizden lütuf (ticaret, kazanç) istemenizde bir sakınca yoktur.” (Bakara 2:198) Yani hac, yalnızca ritüel değil, bilinçli bir sosyo-ekonomik karar sürecidir. İnsanlar orada: ticaret yapar...

 🌐 Safa, Merve ve Beyt İbrahim’in İnşası: Beyt, Safâ, Merve ve Ateş Üzerine Kur’an Merkezli Temsili Bir Okuma 1. Merkez: İbrahim ve Beyt Kur’an’da İbrahim, “insanlar için kurulan ilk beyti” (Âl-i İmrân 3:96) inşa eden öncü bilinçtir. Bu beyt: Emniyet (güvenlik) sunar (Bakara 2:125) Sığınak işlevi görür Yönelimi (kıble) temsil eder Tevhid bilinciyle yaşayan toplumun merkezi olur 2. Coğrafya: Beyt, alçakta; Safâ ve Merve, yükseltilerde Kâbe, vadinin en düşük noktasında bulunur: yani merkez ama mütevazı ve sığınak. Safâ ve Merve, çevredeki doğal taş tepeleridir – yüksek, sağlam ve yeryüzüyle gökyüzü arasında metaforik köprü işlevi görürler. 3. İnşa Malzemesi: Safâ’dan Temel, Merve’den Ateş Safâ, “berraklık” ve “sağlam zemin” anlamıyla Kâbe’nin temeli olur: İbrahim, arınmışlıktan başlar; bir inşa için ilk gereken şey niyetin, yönün berrak olmasıdır. Merve, çakmak taşıdır: ateşin, kıvılcımın kaynağıdır: Gece çöker, insanı koruyan Beyt ısı ve ışık olmadan eksiktir. Bu nedenle Merve’den ...

 Kur’an’da “şirk”in Beyt’i (Kâbe’yi) nasıl kirlettiğini, yani Allah’ın egemenlik merkezi olarak kurduğu bu “tevhid mabedi”nin zamanla nasıl sahte otoriteler, pagan gelenekler ve çıkar düzenleriyle işgal edildiğini inceleyelim. --- 1. Beyt’in İlk Amacı: Tevhid, Arınma ve Adalet > “Beyt’i insanlar için kıyâm yeri ve güvenli alan yaptık.” (Bakara 2:125) > “Beytimi, tavaf edenler, kıyam edenler, rükû ve secde edenler için temiz tut.” (Bakara 2:125) Beyt, şirkten ve zulümden arındırılmış bir toplumsal merkez olmalıydı. Orası, yalnız Allah’a kulluk edilen, hüküm kaynağı olarak sadece vahyin tanındığı bir yer olmalıydı. --- 2. Şirk: Beyt’in Kirletilmesi = Egemenliğin Saptırılması Kur’an’a göre şirk, sadece heykel tapınması değildir. Beyt’in kirlenmesi demek: Allah’ın egemenliğine şirk koşulması, Başka otoritelerin merkezde konumlanması, Ticaret, gelenek, kabilecilik ve dini istismar ile mabedin işgal edilmesidir. Örnek: > “Onların salâtı Beyt’in yanında sadece ıslık çalmak ve el ...

🕊 İBRAHİMİN KUŞLARI ÇAĞIRMASI VE HACCA DAVET Dağlardan Kâbe'ye: Bilincin Dirilişi ve Vahyin Taşları 1. Kuşlar Metaforu: Bilinçlerin Dirilişi  "İbrahim dedi ki: Rabbim! Ölüleri nasıl dirilttiğini bana göster." "...Dört kuş al, onları kendine alıştır. Sonra her dağın üzerine onlardan bir parça koy. Sonra onları çağır; sana koşarak gelecekler..." (Bakara 2:260) Bu ayet, bedensel dirilmeden öte, bilinçsel uyanış ve diriliş metaforu olarak yorumlanabilir. Kuşlar, farklı coğrafyalara ve benlik durumlarına dağılmış insanlığı, dağlar ise bu benliklerin kibirli ve yükseltici hallerini temsil eder. İbrahim'in çağrısı, bu parçalanmış benlikleri vahyin merkezine davettir. --- 2. Haccı İlan Et: Dirilişe Çağrı "İnsanlar arasında haccı ilan et! Sana yaya olarak, nice uzak yollardan gelen binekler üzerinde gelirler." (Hac 22:27) Bu emir, İbrahim’in kuşları çağırışıyla aynı misyona sahiptir: dağlardan inen bilincin merkeze yönelmesi. Hac, sadece bedensel bir ibade...