Savaş Alanındaki Tanrıçalar, Melekler ve Güç Gösterisi
Savaş Alanındaki Tanrıçalar, Melekler ve Güç Gösterisi
Kur’an’ın İlahi Yardım Dili
Tarih boyunca savaş, yalnızca askerî bir çatışma değil; aynı zamanda meşruiyet, iktidar ve ilahî onay gösterisi olmuştur. Eski uygarlıkların savaş sahnelerine bakıldığında bu durum açıkça görülür. Asur, Babil, Hitit, Mısır ve Roma kabartmalarında hükümdarların yanında ya da üzerinde tanrılar, tanrıçalar, kanatlı varlıklar tasvir edilir. Bu figürlerin ortak mesajı nettir:
“Bu savaşta ben yalnız değilim; tanrılar benimle.”
Bu betimleme, askere moral vermekten çok daha fazlasını amaçlar. Asıl hedef, halka ve düşmana şu mesajı vermektir:
“Bana karşı gelmek, tanrılara karşı gelmektir.”
Bu nedenle ilahî varlık tasvirleri, savaşın psikolojik ve politik silahı hâline gelmiştir.
İlahi Destek = Meşruiyet Üretimi
Antik dünyada tanrılar, çoğu zaman iktidarın propagandacısı olarak kullanılmıştır. Hükümdar:
Zaferini tanrılara mal eder,
Yenilgiyi halkın günahına bağlar,
Otoritesini sorgulanamaz kılar.
Tanrıçalar ve tanrılar, kılıç sallamaz; ama korku üretir, itaat sağlar. Bu yüzden savaş sahnelerinde onların varlığı bir inanç bildirimi değil, bir güç gösterisidir.
Bu Mantık Yüzyıllar Boyunca Değişmedi
İsimler değişti, imgeler değişti; fakat mantık aynı kaldı:
“Tanrı bizimle”
“Gökyüzü bizim ordumuzu destekliyor”
“İlahi güç bizden yana”
Bu düşünce, farklı milletlerde farklı sembollerle tekrarlandı. İşte bu noktada Kur’an’ın dili devreye girer.
Kur’an Aynı Betimlemeyi Kullanır – Ama Aynı Anlamda Değil
Kur’an’da da meleklerin yardımı, ilahî destek, gökten yardım ifadeleri yer alır. Yüzeysel okunduğunda bu anlatım, antik savaş mitolojileriyle benzer gibi görünür. Ancak Kur’an, bu dili üretmez; dönüştürür.
Kur’an, mevcut zihinsel dünyaya hitap ederken onun içini boşaltır.
“Allah size meleklerle yardım ediyordu…”
(Âl-i İmrân 123–125, Enfâl 9–12)
Bu ayetler, bir hükümdarın “tanrı benim yanımda” iddiası değildir. Çünkü Kur’an’da:
Hükümdar kutsanmaz,
Ordu yüceltilmez,
Zafer mutlaklaştırılmaz.
Aksine Kur’an, yardımı şarta bağlar, ahlâkî zemine oturtur ve insanı merkeze alır.
Kur’an’da Melekler Bir Mit Değil, Bir Mesajdır
Antik anlatılarda tanrılar:
Savaşır,
Öldürür,
Taraf tutar.
Kur’an’da ise melekler:
Bağımsız güç değildir,
Tanrı’nın alternatifi değildir,
İnsanları ilahlaştırmaz.
Kur’an’da melek anlatımı, şu hakikati öğretir:
Güç sizden değil, sistemden değil, sayıdan değil; ilkeye sadakatten gelir.
Bu nedenle Kur’an:
“Meleklerle yardım ettik” der,
Ama hemen ardından sabır, sebat, takva vurgusu yapar.
Yardımı psikolojik, ahlâkî ve bilinçsel bir destek olarak konumlandırır.
Kur’an, İlahi Desteği İktidarın Oyuncağı Olmaktan Kurtarır
Antik dünyada ilahi destek:
Kralın hanesine yazılır,
Saltanatı kutsar,
Eleştiriyi imkânsız kılar.
Kur’an’da ise:
İlahi destek kişiye değil ilkeye verilir,
Yanlış yapan peygamber dahi uyarılır,
Zafer bile sorgulanabilir.
Bu, Kur’an’ın devrimci yönüdür.
Kur’an, “Tanrı bizimle” sloganını alır ve şuna dönüştürür:
“Allah, zalimlerle birlikte değildir.”
Sonuç: Aynı Dil, Farklı Hakikat
Evet, Kur’an da savaş bağlamında ilahî yardım dilini kullanır.
Ama bu dil:
Mit üretmek için değil,
Güç sarhoşluğu için değil,
İktidarı kutsamak için değil;
Zihni arındırmak, insanı sorumlulukla yüzleştirmek içindir.
Antik savaş sahnelerinde tanrılar kralları yüceltir.
Kur’an’da ise ilahî destek, insanı sınar.
İşte fark buradadır.
Kur’an, tanrıların yanında savaşa giren kralları değil;
hakikatin yanında duran bilinçli insanı anlatır.
UYARI / HATIRLATMA
Yorumlar
Yorum Gönder