Kuran göre Mizan⚖️

Kuran’da Mîzân ve Mevâzîn: Kaydırılmaması Gereken Kozmik Terazi

1. Mîzân: Evrenin Dili

Kur’an’da “mîzân”, yalnızca tartı aleti değil; evrenin dili, düzenin matematiğidir.

Rahman Suresi’nde “O, göğü yükseltti ve mîzânı koydu” denildiğinde, göğün yükseltilmesi astronomik sabitlere, mîzânın konulması ise bu sabitlerin bozulmaz ölçülerine işaret eder.

Bugün modern bilim bize şunu söylüyor: Eğer yerçekimi sabiti milyarda bir oranında farklı olsaydı, yıldızlar oluşmaz, hayat ortaya çıkmazdı. Yani Kur’an’ın “mîzânı kaydırmayın” uyarısı, yalnızca sosyal adalet değil, aynı zamanda kozmik hassasiyetin farkına varın demektir.

---

2. Mîzânı Kaydırmak: Doğada, Toplumda, Nefiste

Klasik tefsirler bu ayeti genelde ticari hile ile açıklar: tartıda eksiltmek. Doğrudur, ama ayetin ufku çok daha geniştir.

Doğada: İklimi bozmak, çevreyi tahrip etmek, suyun ve havanın dengesini değiştirmek. Bu yüzden bugün iklim krizi Rahman suresinin yankısıdır: “Sakın mîzânı bozmayın!”

Toplumda: Güçlü lehine adaleti çarpıtmak, liyakati kaydırmak, haklının değil çıkar sahibinin yanında olmak.

Nefiste: Vicdan terazisini eğip bükmek, kendi hatalarını hafif görmek, başkasınınkini ağırlaştırmak.

Belki de “mîzânı kaydırmak”, insanın kendi ruhunda günahların ağırlığını hafifletmek, iyiliklerini olduğundan büyük görmek anlamına da gelir.

---

3. Mevâzîn: Ahirette Kaymayan Teraziler

Dünyada insan mîzânı kaydırır. Ama ahirette Allah’ın “mevâzînleri” kurulur ve orada kayma olmaz:

A’râf 8: “Kimin mîzânı ağır gelirse kurtulur, hafif gelen ziyana uğrar.”

Enbiyâ 47: “O gün adalet terazilerini kurarız, kimseye zerre kadar zulmedilmez.”

Ahiretteki teraziler niceliği değil, niteliği tartar. Belki bir ömür boyu yapılan işler, gösterişli ibadetler hafif gelir; ama bir mazlumun kalbini incitmemek, bir açın karnını doyurmak çok ağır basar.

---

4. Mîzân ile Mevâzîn’in Bağlantısı

Burada ince bir bağ var:

Dünyadaki mîzân, ahiretteki mevâzînlerin kalibrasyonudur.

İnsan dünyada adaleti bozarsa, ahirette terazisi hafif çıkar.

Dünyada evrenin, toplumun ve nefsin dengesine sadık kalan ise, kıyamette Allah’ın terazisinde ağır basar.

Yani aslında kıyamet terazisi bizim elimizde. Her adaletsizlik, her kaydırma, ahirette terazimizin kalibrasyonunu bozar.

---

5. Günümüz İçin Mesaj

İklim krizi, gelir adaletsizliği, toplumsal yozlaşma, bireysel vicdan körlüğü… Hepsi “mîzânın kaymasıdır.”

Bugün Kur’an bize şöyle sesleniyor: “Kâinat dengede; siz bozmayın. Eğer bozarsanız, ahirette teraziniz hafif kalır.”

---

Sonuç

Kur’an’daki “mîzân” yalnızca pazarda kullanılan terazi değil, kainatın yasası, toplumun ahlakı, insanın vicdanıdır. “Mevâzînlerinden kaydırmak” ise sadece gram eksiltmek değil, hakikati eğip bükmek, doğayı tahrip etmek, vicdanı susturmaktır.

Allah’ın koyduğu ölçüye sadakat, dünyada dengeyi, ahirette kurtuluşu getirir.

---