Boşanma Hukuku: Îlâ ve Hudud Allah
.png)
Kur’an’ın Evlilik ve Boşanma Hukuku: Îlâ ve Hudud Allah Perspektifi
.png)
Kur’an, evlilik birliğini korumayı esas almakla birlikte, boşanma sürecini de adil, vicdanî ve toplumsal sınırlar içinde düzenler. Bu düzenlemeler, ne erkeğin ne de kadının haklarının çiğnenmemesini güvence altına alır. Özellikle “Îlâ” kavramı ve “Hudud Allah” ilkesi, Kur’an’ın bu dengeli yaklaşımının temelini oluşturur.
1. Îlâ: Evliliği Askıya Almak Yerine Düşünme ve Barışma Süreci
Îlâ (إيلاء), Bakara 2:226–227’de geçen ve erkeklerin eşlerinden uzak durma yeminini ifade eden bir kavramdır. Cahiliye döneminde erkekler eşlerini süresiz olarak terk edebilir ve haklarını gasp edebilirdi. Kur’an, bu uygulamayı en fazla dört ay ile sınırlandırarak, ani ve duygusal boşanma kararlarının önüne geçer.
-
Düşünme Süresi: Îlâ uygulaması, taraflara dört aylık bir bekleme süresi tanır. Bu süre boyunca öfkenin dinmesi ve barışma ihtimalinin değerlendirilmesi sağlanır. Videoda vurgulandığı gibi, çiftler aynı evde yaşamaya devam eder, ani ayrılıklar engellenir ve ilişkiler üzerinde düşünme fırsatı sunulur.
-
Adaletsizliğin Önlenmesi: Süre sınırlaması, erkeğin eşini askıda bırakmasını ve ona zulmetmesini engeller. Kadın, ne evli kalma ne de boşanma hakkını kullanamadığı belirsiz bir durumdan korunur.
-
Psikolojik ve Sosyal Mekanizma: Îlâ, yalnızca hukuki bir terim değil; evliliği korumak, öfke anında acele kararları önlemek ve barışma ihtimalini sağlamak için tasarlanmış bir sosyal mekanizmadır.
2. Hudud Allah: Boşanmanın Toplumsal ve Ahlaki Sınırları
Hudud Allah (الله حدود) kavramı, boşanmayı sadece bireysel bir mesele olmaktan çıkarıp toplumsal bir sorumluluk haline getirir. Kur’an, evlilik ve boşanmada bireysel hakları korurken, aynı zamanda sürecin toplumun ahlaki ve vicdanî sınırları içinde kalmasını şart koşar.
-
Toplumsal Vicdan: Boşanma, yalnızca hukuki bir süreç değil, toplumun ahlaki düzenini koruyan bir olgudur.
-
Mal ve Nafaka Adaleti: Kur’an, boşanma sırasında mal ve nafaka hakkını düzenleyerek, tarafların maddi olarak mağdur olmasını engeller.
-
Kırmızı Çizgi: Hudud Allah, boşanmanın yol açabileceği toplumsal bozulmaları ve bireysel zulümleri önleyen ilahi bir sınırdır.
3. Dengeleyici ve Eşitlikçi Yaklaşım
Kur’an’ın evlilik ve boşanma hukukundaki yaklaşımı, denge ve eşitlik prensibini esas alır.
-
İddet Dönemi: Kadınlar için belirlenen iddet süresi, hem rahimin temizliğini garanti altına alır hem de kadınlara yeniden evlenme hakkını kullanma fırsatı tanır; erkeklerin haklarına benzer bir koruma sağlar.
-
Nikah ve Talak: Kur’an’da nikah ve talak kavramlarının eşit sayıda ayette geçmesi, her iki sürece de eşit önem verildiğini gösterir. Bu, boşanmanın da evlilik kadar düzenli ve adil olması gerektiğini vurgular.
4. Sonuç
Kur’an, evlilik ve boşanma düzenlemelerinde:
-
Îlâ ile ani ve duygusal kararları engeller, düşünme ve barışma süresi sağlar.
-
Hudud Allah ile toplumsal ve ahlaki sınırları korur, adalet ve vicdanı gözetir.
-
Eşitlik ve denge ilkesi ile tarafların haklarını güvence altına alır.
Bu yaklaşım, modern aile hukuku açısından da hem bireysel hem toplumsal adaleti önceleyen bir model sunmaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder