Temiz Toplum için Fahşa ile Savaş
KUR’ÂN’DA “FAHŞÂ” KAVRAMI
1. Köken ve Anlam
“Fahşâ” (الفحشاء), Arapça kökenli olup “çirkinlik, edepsizlik, aşırı kötülük, ahlâk dışı taşkınlık” anlamlarını taşır. Fiil hâli fehüş (فحش) olup, kökü “ف-ح-ش” (f-ḥ-ş) harflerinden gelir. Aşırı ve ölçüsüz davranışlar için kullanılır.
Klasik sözlüklerde:
-
el-Fahşâ: Çok çirkin söz ya da davranış (özellikle cinsel ahlaksızlık)
-
Fahişe (فاحشة): Zina, iffetsizlik gibi toplumda tepki gören açık günahlar
Ancak Kur’an’da bu kavram sadece cinsel sapmalarla değil, ahlâkî sınırların çiğnendiği tüm davranışlarla ilişkilendirilmiştir.
2. Kur’an’da “Fahşâ”nın Geçtiği Ayetler
Kur’an’da “fahşâ” kelimesi çoğunlukla “çirkin ve aşırı kötülük” anlamında kullanılır. İşte bazı ayet örnekleri:
🟠 1. Allah, çirkinliği (fahşâ) emretmez
A’râf 7/28
“Onlar bir fahşâ (çirkinlik) yaptıkları zaman, ‘Babalarımızı bunun üzerinde bulduk, Allah da bize bunu emretti’ derler. De ki: Şüphesiz Allah fahşâyı emretmez. Allah hakkında bilmediğiniz şeyleri mi söylüyorsunuz?”
📌 Mesaj: Allah adına uydurulan geleneksel günah meşrulaştırmaları reddedilir. “Fahşâ”, Allah’a mal edilemeyecek ölçüde ağır bir kötülük olarak sunulur.
🟠 2. Namaz fahşâdan alıkoyar
Ankebut 29/45
“Sana vahyedilen Kitap’tan oku ve namazı dosdoğru kıl. Çünkü namaz fahşâdan ve münkerden alıkoyar. Allah’ı anmak ise en büyüktür.”
📌 Mesaj: Namaz, bireyin iç disiplinini güçlendirir. Fahşâ ve münker (kötülüğün her türü) arasındaki ilişki burada ahlâkî bozulmaların tamamını kapsar.
🟠 3. Şeytan sizi fahşâya çağırır
Bakara 2/268
“Şeytan sizi fakirlikle korkutur ve fahşâyı emreder; Allah ise size kendi katından bağışlanma ve bolluk vaat eder. Allah geniş rahmet sahibidir, her şeyi bilendir.”
📌 Mesaj: Şeytanın stratejisi; insanı korku, yoksulluk ve açgözlülükle kötülüğe yönlendirmektir. Fahşâ burada, insanı yozlaştıran tüm ahlâkî sapmaları içerir.
🟠 4. Zekâtla arınmak: “Fahşâ”nın zıddı
Tevbe 9/103
“Onların mallarından sadaka al, bununla onları arındır ve temizle...”
Bu ayette doğrudan “fahşâ” geçmez; fakat zekât/sadaka vermek, fahşâya karşı içsel arınma yöntemidir.
🟠 5. “Fahşâ”nın türleri: Zina, iffetsizlik, edepsizlik
İsrâ 17/32
“Zinaya yaklaşmayın. Çünkü o bir fahşâdır ve kötü bir yoldur.”
📌 Mesaj: Fahşâ burada doğrudan zina anlamında kullanılmıştır. Ama yalnızca eylem değil, yaklaşmak bile yasaklanmıştır.
3. Fahşâ ile Bağlantılı Kavramlar
Kavram | Anlamı | Bağlantısı |
---|---|---|
Münker | Çirkin görülen, kötülük | Fahşâ ile birlikte geçer (29:45) |
Bagy | Azgınlık, hakka tecavüz | Fahşâ'nın sonucu olabilir |
Zinâ | Ahlâk dışı cinsel ilişki | Fahşâ’nın bir türü (17:32) |
Mâruf | İyi, meşru olan | Fahşâ’nın karşıtı (Bakara 2/235) |
Şeytan | Kötülüğün çağırıcısı | Fahşâ’yı teşvik eden varlık (2:268) |
4. Toplumsal ve Ahlâkî Bağlam
-
Fahşâ, yalnızca cinsel günah değil; ahlâkî çöküntü, sınır tanımazlık, çirkinleşme anlamlarını içerir.
-
Kur’an’da sistemli kötülüğün ve edepsizliğin genelleştirilmiş adı gibi kullanılır.
-
Kur’an’da “fahşâya yaklaşmayın”, “Allah fahşâyı emretmez”, “namaz fahşâdan alıkoyar” gibi ifadeler, bu davranışların birey ve toplum üzerindeki tahribatına dikkat çeker.
5. Sonuç ve Değerlendirme
Kur’an’da fahşâ kavramı;
-
Sadece cinsellikle sınırlı olmayan, ahlâkî yozlaşmanın genel adıdır.
-
Hem bireysel hem toplumsal düzlemde içten gelen bir taşkınlık, çirkinleşme ve değer tanımazlık hâlidir.
-
Kur’an’ın hedeflediği “temiz toplum” modeli, fahşâ ile savaş üzerinden şekillenir.
-
Allah’tan değil, şeytandan gelen bir eğilimdir.
🔚 Özet
Fahşâ, Kur’an’da zihinsel, ahlâkî ve toplumsal çürümenin bir sembolüdür.
Onunla mücadele:
-
İman,
-
İç disiplin (özellikle namaz),
-
Arınma (zekât/sadaka),
-
İyiliği emretme,
gibi yollarla mümkündür.
Yorumlar
Yorum Gönder