Kur’an’ı “Erişilemez” Göstermek

​📖 Kur’an’ı “Erişilemez” Göstermek: İlahi Kelamı Mehcur Bırakmanın Modern Yöntemi

​Kitap Aramızda, Ama Uzakta

​Kur’an’ın bizzat kendi ifadesiyle en büyük şikâyetlerinden biri, Resul’ün şu sözüdür:

​“Rabbim! Kavmim bu Kur’an’ı mehcur (terk edilmiş) bir hale getirdi.” (Furkan 30)

​Mehcur bırakmak, Kur’an’ın fiziksel olarak elde bulunmasına rağmen anlamdan, hayattan ve otoriteden uzaklaştırılması demektir. Bugün Kur’an’ın evlerde, arabalarda, duvarlarda bulunmasına rağmen insanlar için fiilen erişilemez kılınması, tam da bu şikâyetin modern biçimidir.

​1. “Kur’an Anlaşılmazdır” Algısı: Yeni Bir Din İnşasının Başlangıcı

​Tarih boyunca bazı dinî otoriteler Kur’an'ın doğrudan anlaşılmasını bir tehdit olarak görmüş, bu yüzden kitabı çeşitli bahanelerle toplumun elinden uzaklaştırmıştır:

• ​“Kur’an meallerle anlaşılmaz.”
• ​“Arapça bilmeden anlayamazsın.”
• ​“Tefsirsiz olmaz.”
• ​“Kur’an’ın zahiri başkadır, batını başkadır.”
• ​“Kur’an sırlarla doludur, herkes kavrayamaz.”

​Bu söylemler, Kur’an’ın Allah tarafından kolaylaştırılmış bir hidayet rehberi olduğunu unutturur:

​“Andolsun biz Kur’an’ı öğüt için kolaylaştırdık. Düşünen yok mu?” (Kamer 17)

​İlginçtir: Allah “kolaylaştırdım” der, insanlar “zorlaştırdık” diye cevap verir. Bu, hidayetin kapısını kapama operasyonudur.

​2. Kitap Uzaklaştırılınca Ne Olur? “Alternatif Din” ve Hadis Dininin Doğuşu

​Kur’an erişilmez olursa, boşluk uzun süre kalmaz. O boşluğu şu söylem doldurur:

​“Kitabı anlamak zor, o halde ne yapalım? Hadislere başvuralım.”

​Bu yaklaşım, Kur’an’ın yerine Nebi’nin sözleri diye aktarılmış binlerce rivayeti ikame eder:

• ​Dinî hüküm rivayetlerden alınır.
• ​Akide rivayetlerle şekillenir.
• ​Helal–haram rivayetlerle belirlenir.
• ​Allah’ın kitabı yerine, “filanca ravinin duyduğu” otorite olur.

​Bunun zihinsel anlamı şudur: Kur’an devre dışı bırakılır, din rivayet simsarlarının eline teslim edilir.

​Oysa Kur’an, Nebi’nin tek görevinin vahyi tebliğ ve açıklamak olduğunu söyler; din koymak değil:

• ​“Bana vahyedilene uyarım.” (Yunus 15)
• ​“O, hevasından konuşmaz.” (Necm 3)
• ​“Söz bakımından Allah’ın kitabından daha doğru kim olabilir?” (Nisa 87)

{Allah’ın hükmü} ➡️ {Ravinin hükmüne döner}

​Kur’an’ın yerine hadis konduğunda şu yapılır:

Bu, dinin kaynağını Allah’tan alıp beşere vermektir. Bu, fark edilmeyen modern bir şirktir.

​3. Kur’an’ı Anlaşılamaz Kılmak: Kasten Mehcur Bırakmak

​Mehcur bırakmak, sadece Kitabı rafta unutmak değildir. Daha tehlikelisi: Kur’an’ı insanlara kapalı hale getirmektir.

​Bu, üç şekilde yapılır:

• ​a) Korkutmak: “Yanlış anlarsın, sakın okuma!”
• ​b) İtibarsızlaştırmak: “Bu çağda Kur’an yeter mi? Detay vermez.”
• ​c) Otoritesini Düşürmek: “Kur’an geneldir, detayları hadis verir.”

​Bütün bu söylemlerin tek hedefi vardır: Kur’an’ı merkez olmaktan çıkarıp raf kitabı yapmak.

​4. “Elinde Kur’an Var Ama Terk Ediyorsun”: Mehcuriyetin En Çarpıcı Hâli

​Bugün milyonlar Kur’an okuyor ama:

• ​Hüküm için fıkıh kitaplarına bakıyor,
• ​İnanç için kelam kitaplarına bakıyor,
• ​Ahlak için rivayetlere bakıyor,
• ​Evlenmede–boşanmada hadis kitaplarına bakıyor,
• ​Günlük hayatta “hoca ne der” diye soruyor,
• ​Allah’ın kitabını sadece hatim sevabına ayırıyor.

​Bu tam olarak mehcuriyetin tanımıdır:

• ​Kur’an elde, ama otoritesi yok.
• ​Dilimizde, ama hükmü yok.
• ​Hayatımızda, ama belirleyiciliği yok.

​Allah’ın kitabı duruyor ama din, başka sözlerden inşa ediliyor. Bu, bir toplumun dinî felaketidir.

​5. Neden Kur’an’ı Uzaklaştırmak İstenir?

​Çünkü Kur’an:

• ​Dogmatik otoriteleri sarsar,
• ​İnsanları akletmeye zorlar,
• ​Aracılığı kaldırır,
• ​Gücü merkezden halka indirir,
• ​İtaati yalnız Allah’a yönlendirir.

​Kur’an, hiç kimsenin üzerinde tahakküm kurmasına izin vermez. Bu yüzden bazıları için Kur’an’ın anlaşılır olması sakıncalıdır; onların dini, Kur’an’dan değil, otoritelerden beslenir.

​✅ Sonuç: Kur’an’a Dönmek Yeniden Doğmak Gibidir

​Bugün yapılması gereken şey şudur:

1. ​Kur’an’ı anlaşılır kabul etmek.
2. ​Kur’an’ı tek otorite kabul etmek.
3. ​Kur’an’ı hayata rehber yapmak.
4. ​Kur’an’ı “mevlid–hatim kitabı” değil yaşayan kitap haline getirmek.

​Resul’ün şikâyet ettiği o cümleyi yeniden duymamak için:

​Kur’an’ı mehcur bırakmayın.

Elle tutup kalple terk etmeyin.

Okuyup hayatı rivayetlerin eline teslim etmeyin.

​Çünkü din Allah’ındır, kitap ortadadır ve mesaj açıktır:

• ​“Bu kitap apaçık bir kurandır.” (Yusuf 1)
• ​“Onu düşünüp anlamanız için indirdik.” (Sad 29)

​Kur’an erişilemez değildir. Engellenen şey anlam değil, otoriteyi Allah’a vermektir.

​UYARI / HATIRLATMA

Bu metinlerde yer alan görüş, yorum ve çıkarımlar, beşerî çabanın bir ürünüdür.

Lütfen her ifadeyi Kur’an’ın bütünüyle değerlendirin; ayetlerin rehberliğinde tartın, ölçün ve doğrulayın. 

Hakikatin tek ölçüsü Allah’ın kitabıdır. Yanlış varsa bize, doğru varsa Allah’a aittir.

Diğer kategorize edilmiş yazılarımıza aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz

• 🗝 KONU BAŞLIKLARI 🔻