Hadisci ve “Sözde Sünnetçi” Zihniyet Neden Kur’an’ı Terk Etti?
📌 Kur'an'ı Terk Eden Zihniyetin Anatomisi: Hadis Merkezli Yaklaşımın Kur'an İle Çelişkisi
Bu analiz, kendini "Sünnet müdafii" olarak tanımlayan bazı zümrelerin neden Kur'an'ı merkeze almaktan kaçındığını ve dinî yapılarını neden Kur'an yerine rivayetler üzerine inşa ettiğini incelemektedir. İddia, bu kesimlerin elinde Kur'an'ın bir rehber olmaktan çok, oluşturulan yapıyı meşrulaştıran bir "slogan"dan ibaret olduğudur.
1. Kur'an Neden Bir Slogan Olarak Tutuluyor? (Yüzleşme Korkusu)
Kur'an, din adına hüküm koyma yetkisinin sadece Allah'a ait olduğunu; Peygamber'in görevinin sadece tebliğ olduğunu; dinde zorlama olmadığını ve ataların dininin sorgulanması gerektiğini ısrarla vurgular.
- Bu temel Kur'anî ilkeler, eleştirilen zihniyetin oluşturduğu bin yıllık yapıyı ve otoriteler hiyerarşisini çökerteceği için, Kur'an'ı okuyan değil, okutup susturan bir yaklaşım benimsenmiştir.
- Kur'an, açıldığı anda din adına otoritelerin konumunu tehdit eden bir "problem" kaynağıdır.
2. İnşa Edilen Doktrinin Çökme Kaygısı (Otorite ve Sorgulama Çelişkisi)
Hadisler üzerine inşa edilen ayrıntılı ritüel sistemi, fıkhî hiyerarşi ve "Biz söyleyelim, halk uysun" mantığı, Kur'an'ın sürekli tekrarladığı temel çağrılarla taban tabana zıttır:
- Akletme ve Sorgulama
- Delil İsteme
- Rivayete değil, Hakikate Yönelme
Bu yüzden Kur'an, bu zümre için:
- Açılınca problem çıkaran bir kitap,
- Kapalı durunca "meşruiyet süsü" veren bir obje haline gelmiştir.
3. Kontrolü Kaybetme Korkusu (Kur'an'ın Özgürleştirici Rolü)
Kur'an'ın merkezde olduğu bir din anlayışı, hiç kimsenin tekelinde olamaz. Kur'an, insanı aracılardan, mezheplerden ve şeyhlerin otoritesinden bağımsız kılar.
- Kur'an'ın özgürleştirici yapısı, Hadis merkezli zihniyetin en büyük korkusudur.
- Kur'an merkeze gelirse: Aracılar biter, hiyerarşi çöker ve geleneksel otorite kaybolur.
- Bu sebeple, Kur'an'ın sürekli kenarda durması ve Sünnetin Kur'an'ın üzerine konularak dinin kontrol edilebilir bir uzmanlık alanına dönüştürülmesi hedeflenir.
4. Kur'an'ı Terk Etmenin En Açık Kanıtı (Ayetlere Karşı Savunma Mekanizmaları)
Bu zihniyetin Kur'an'ı terk ettiğinin en belirgin göstergesi, Kur'an ayetleri masaya geldiğinde gösterilen savunma refleksleridir:
- "Bu ayet böyle anlaşılmaz..."
- "Sahih hadise ters düşüyorsa te’vil ederiz..."
- "Kardeşim sen mealci misin?" gibi tepkiler, Kur'an ile konuşmayı dahi reddeden bir duruşu yansıtır.
Sonuç: Ellerinde Kur'an Yok, Gündemlerinde Rivayet Dini Var
Bu zümrenin hayatında Kur'an, rehber, ölçü veya kanıt olarak değil; sadece:
- Duvara asılan bir süs,
- Mevlit'te okunan bir ses,
- Cenazede açılan bir ritüel,
- Yemin edilirken tutulan bir obje olarak yer alır.
Kur'an'ın dediğini değil, kendi tarihinde öğrendiğini merkeze koyduğu için, Kur'an terk edilmiş ve yerine rivayetlere dayalı bir din oturtulmuştur.
UYARI / HATIRLATMA
Yorumlar
Yorum Gönder