🔎Kur’an’ın Gölgesinde Kaybolan Din: Hadis, Âlim ve Tağut Üçgeninde Şirk
UYARI / HATIRLATMA
Bu metinlerde yer alan görüş, yorum ve çıkarımlar, beşerî çabanın bir ürünüdür.
Lütfen her ifadeyi Kur’an’ın bütünüyle değerlendirin; ayetlerin rehberliğinde tartın, ölçün ve doğrulayın. Hakikatin tek ölçüsü Allah’ın kitabıdır. Yanlış varsa bize, doğru varsa Allah’a aittir.
Bu metinlerde yer alan görüş, yorum ve çıkarımlar, beşerî çabanın bir ürünüdür.
Lütfen her ifadeyi Kur’an’ın bütünüyle değerlendirin; ayetlerin rehberliğinde tartın, ölçün ve doğrulayın. Hakikatin tek ölçüsü Allah’ın kitabıdır. Yanlış varsa bize, doğru varsa Allah’a aittir.
Diğer kategorize edilmiş yazılarımıza aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz
Yazımıza devam edelim.
---
1. Kur’an’a Göre Şirk: Allah’a Ortak Koşmak Nedir?
Kur’an’a göre şirk:
Sadece heykellere, putlara tapmak değildir.
Allah’ın mutlak yetki ve otoritesine başkalarını eş tutmak, onun hükmünü bırakıp başka kaynaklardan din/hayat hükmü almak şirktir.
Örnek Ayetler:
Tevbe 31:
> “Onlar, hahamlarını ve rahiplerini Allah’tan başka rab edindiler...”
Burada din adamlarının Allah’a ortak koşulması vurgulanır.
Çünkü bu kişiler Allah adına haram ve helal koymuş, insanlar da bu dini kural ve hükümleri sorgulamadan benimsemiştir.
Zuhruf 44:
> “Şüphesiz bu Kur’an sana ve kavmine bir öğüttür. Yakında sorguya çekileceksiniz.”
Kur’an, dini yalnızca kendisinin belirlediğini, bu ölçüye başkalarının karışamayacağını bildirir.
---
2. Hadisler ve Din Âlimleri: Kur’an’a Ortak Otorite Olarak Kullanılmaları
A. Hadisler:
Hadis, Peygamber’e ait olduğu söylenen sözlerdir ama Kur’an gibi korunmamıştır.
Kur’an’da ise Resul’ün görevi yalnızca tebliğ ve açıklamaktır (bkz. Nahl 44).
Fakat zamanla hadisler, Kur’an’ın önüne geçirilmiş, birçok hüküm hadislerle belirlenmiştir.
Hadislerin Şirk Üretme Riski:
Hadislerde Kur’an’a aykırı birçok inanç yer alır (şefaat, kabir azabı, mehdi inancı, sahih-sapık ayrımı vs.).
Bu da Kur’an’ın yerine başka bir “dini kaynak” koymak anlamına gelir ve şirk tehlikesi taşır.
B. Din Âlimleri:
Tarih boyunca mezhep imamları, fıkıhçılar ve mutasavvıflar, Allah adına din koyucu gibi görülmüştür.
Onların sözleri, Kur’an’dan üstün tutulmuş, mezhepler arası "hak-batıl" ayrımı yapılmıştır.
Bu durum Kur’an’ın anlattığı tağut anlayışına birebir uyar: Allah’ın yerine geçen dinî otoriteler.
Araf 3:
> “Rabbinizden size indirilene uyun; O’ndan başka velilere uymayın...”
---
3. Kur’an’ın Uyardığı Tehlike: Dinde Allah’a Ortak Koşulan Her Şey Tağut’tur
Kur’an, yalnızca siyasal ya da toplumsal değil, dini alanda da tağutlar üretilebileceğini açıkça bildirir.
Şekil Tağut Türü Şirk Biçimi
Devlet İlahî yasa yerine beşerî yasa koymak Otorite şirki
Din adamı Allah adına haram/helal koymak Dini şirki
Hadis/kitap Kur’an’a eş/yedek otorite tanımak Bilgi şirki
Kişisel kanaat Hevasını ölçü edinmek İçsel şirk
---
Şirk ve Tağutun Kurumsallaşmış Hali
Kur’an’ın “tek hüküm kaynağı” ilkesine rağmen, hadisler ve din adamları Allah’a ortak edilmiştir.
Kur’an ise, yalnızca Allah’tan gelen bilgiye teslim olunmasını ve hiçbir otoriteyi din adına meşrulaştırmamayı emreder.
Şirk düzeyine varan bu kabuller, Müslümanların hem bireysel özgürlüklerini hem de kolektif sorumluluklarını tevhid çizgisinden uzaklaştırmıştır.
Şimdide kelime Analizi ile bu üç kavramın Kuranda geçtiği ayetlere bakalım
Tağut (طاغوت)
Şirk (شرك)
Tevhid (توحيد)
Bu üç kavram, Kur’an’ın temel inanç sistemi içinde birbirini açıklayan ve zıtlık ilişkisi içinde olan kavramlardır. Aşağıda her biri etimolojik köken, Kur’an’daki kullanımları, anlam gelişimi ve birbirleriyle ilişkisi bağlamında detaylı olarak açıklanmıştır.
---
1. Tağut (الطاغوت)
A. Köken ve Yapı
Köken: طغى (ṭaġā) – sınırı aşmak, azmak, zorbalık etmek.
Tağut, bu kökten türetilmiş mübalağa (aşırılık) ifade eden kalıpta bir kelimedir.
Tağut: haddini aşan, azgınlaşan her şey – kişi, kurum, inanç, sistem ya da varlık olabilir.
Kur’an’da genellikle Allah’ın dışında hüküm koyan, yönlendiren, sığınılan sahte otoriteler için kullanılır.
B. Kur’an’daki Kullanımlar
Toplamda 8 yerde geçer. Öne çıkan bazı ayetler:
Bakara 256:
> "Artık kim Tağut'u inkâr edip Allah'a inanırsa, o kopmayan sağlam bir kulpa yapışmıştır."
Nisa 60:
> “Sana indirilene ve senden önce indirilenlere inandıklarını iddia edenleri görmedin mi? Tağut'un hükmüne başvurmak istiyorlar...”
Nahl 36:
> “...Tağut’a kulluk etmeyin, Allah’a kulluk edin...”
C. Anlamı
Tağut, Allah’ın yerine geçen tüm sahte otoriteler, sistemler, normlar veya bireylerdir.
Tağut’a başvurmak: Allah’ın hükmü yerine başka otoriteleri meşru görmek demektir.
Sadece "put" değil, modern anlamda ideolojiler, liderler, devletler, yasalar da tağut olabilir.
---
2. Şirk (شرك)
A. Köken
شرك (ş-r-k) kökü: ortak koşmak, iştirak etmek, ortaklığa dayalı bir ilişki kurmak.
Şirk: Allah’a ortak koşmak, yani sadece Allah’a ait olan nitelikleri, yetkileri veya otoriteyi başka birine vermek.
B. Kur’an’daki Kullanım
100’den fazla ayette doğrudan ya da dolaylı geçer.
En önemli ayetlerden biri:
Nisa 48:
> “Allah, kendisine şirk koşulmasını bağışlamaz; bunun dışında dilediğini bağışlar...”
Zümer 3:
> “Biz onlara yalnızca bizi Allah’a daha çok yaklaştırsınlar diye kulluk ediyoruz, dediler…”
C. Anlamı
Şirk, sadece “putlara tapmak” değil; Allah’ın yerine başka otoriteyi koymak, başka yasaları kutsamak, kulluğu başka merciye yöneltmektir.
Şirk, tağut’u meşrulaştıran zemindir.
---
3. Tevhid (توحيد)
A. Köken
وحد (w-ḥ-d) kökü: tek, bir, eşsiz olmak.
Tevhid, bu kökten gelen “birlemek”, yani Allah’ı tek ve mutlak otorite olarak tanımak anlamındadır.
B. Kur’an’daki Anlatım
“Tevhid” kelimesi lafzen geçmez ama anlam olarak Kur’an’ın her yerindedir.
En özlü anlatım:
İhlâs 1–4:
> “De ki: O Allah birdir. Allah Samed’dir. Doğurmamış ve doğurulmamıştır. Hiçbir şey O’na denk değildir.”
En’am 162–163:
> “De ki: Benim salâtım, kurbanım, hayatım ve ölümüm âlemlerin Rabbi Allah içindir. O’nun hiçbir ortağı yoktur...”
C. Anlamı
Tevhid: Allah’ın otoritesini, hükmünü, rehberliğini tek kaynak olarak tanımak.
Tevhid, sadece inanç değil, hayatın tüm alanlarında Allah’ı yetkili görmek demektir.
---
4. Tağut – Şirk – Tevhid İlişkisi
Kavram Açıklama
Tevhid Allah’ı hayatın her alanında biricik ve yetkili görmektir.
Şirk Bu yetkiyi başkalarıyla paylaşmak, Allah’ın otoritesini bölmektir.
Tağut Şirk düzeninin pratiğe dönüşmüş hali, Allah’a rağmen otorite oluşturmuş her şeydir.
---
Sonuç:
Tevhid, Allah’ın hayat üzerindeki mutlak otoritesini kabul etmektir.
Şirk, bu otoriteyi başkalarına vermek;
Tağut, bu sahte otoritenin isme ve düzene dönüşmüş halidir.
Kur’an, insanı tağut’a başvurmaktan sakındırır, şirki en büyük günah ilan eder ve tevhidi kurtuluşun tek yolu olarak sunar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder