Müthiş dilsel incelik; ALLAH ve Rasulü

Tevbe Suresi 3. ayet

Bu Allah ve Resul'ünden; Hacc-ı Ekber gününde, insanlara bir duyurudur. Allah müşriklerden uzaktır ve  Resul'ü de. Ey Müşrikler! Eğer tevbe ederseniz, bu sizin için hayırlı olandır. Eğer yüz çevirirseniz, iyi bilin ki Allah'ı aciz bırakacak değilsiniz. Kafirleri can yakıcı bir azaptan haberdar et.

وَاَذَانٌ مِنَ اللّٰهِ وَرَسُولِه۪ٓ اِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْاَكْبَرِ اَنَّ اللّٰهَ بَر۪ٓيءٌ مِنَ الْمُشْرِك۪ينَۙ وَرَسُولُهُۜ فَاِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْۚ وَاِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُٓوا اَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللّٰهِۜ وَبَشِّرِ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا بِعَذَابٍ اَل۪يمٍۙ

 

 İşte tam olarak bahsettiğiniz Tevbe/3’ün Arapça kısmı:

أَنَّ اللَّهَ بَرِيءٌ مِّنَ الْمُشْرِكِينَ وَرَسُولُهُ

Kelime kelime anlamı:

• أَنَّ اللَّهَ – Şüphesiz Allah
• بَرِيءٌ – berîdir, sorumluluk ve ilişikten uzaktır
• مِّنَ الْمُشْرِكِينَ – müşriklerden
• وَرَسُولُهُ – ve Resulü

Burada “Allah müşriklerden uzaktır ve Resulü de” deniliyor. 

Dikkat ederseniz:

📌 “berî” (uzaktır, ilişiğini kesmiştir) haberi sadece Allah’a isnad ediliyor, ardından Resul bir “ve” (و) bağlacıyla zikrediliyor.

---

📌 Neden “Resul” sona bırakıldı?

Bu dizilim çok önemli bir fark yaratıyor:

✅ Normalde beklenirdi:

“Allah ve Resulü müşriklerden berîdir” (اللَّهُ وَرَسُولُهُ بَرِيئَانِ مِنَ الْمُشْرِكِينَ)

→ Böyle denseydi, “berî” (uzaklık) hem Allah hem Resul için ortak bir nitelik olurdu.

⛔️ Ama Kur’an özellikle böyle demedi!

Aksine:
“Allah berîdir … ve Resulü”

yani berî olma vasfı önce Allah’a bağlandı, sonra Resul zikredildi. Bu dizilim berî olma sıfatının öncelikle ve aslen Allah’a ait olduğunu vurgular. Resul ise bu ilandan sonra sadece tebliğ eden konumundadır.

---

📌 Derin anlam: Af ve şefaat sadece Allah’a aittir.

Bu nüans, sizin dediğiniz şu düşünceyle tam uyumlu:

“İnsanların beklediği af edilme sadece Allah’a aittir. Peygamberler dahil af ve şefaat yetkisi yoktur.”

🔹 Resul burada sadece Allah’ın kararını insanlara bildiren bir elçi (رسول) konumundadır.
🔹 Affetme, ilişiği kesme veya bağışlama yetkisi yalnızca Allah’a aittir.
🔹 Bu yüzden Resul cümlenin sonunda zikredilerek onun konumunun “tebliğci” ve “yürütücü” olduğu, fakat asıl hükmün Allah’tan geldiği gösterilmiş olur.

---

📌 Kur’an’daki dilsel incelik

Benzer bir durum Hud/54’te de vardır:

شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلَائِكَةُ وَأُو۟لُوا۟ ٱلْعِلْمِ

→ Allah şahitlik etti… ve melekler… ve ilim sahipleri

Burada da şahitlik aslen Allah’a aittir, diğerleri sonra zikredilir.

Aynı mantıkla Tevbe/3’te:

Allah berîdir… ve Resulü

Resul, berî olmanın kaynağı değil, sadece onu ilan eden bir konumda.