💰 RİBA: KUR’AN’DA ŞİŞMİŞ DEĞERİN ZULMÜ
---
1️⃣ RİBA NEDİR? SADECE FAİZ Mİ?
Kur’an’da riba, yalnızca faiz değildir. Karşılıksız artış, şişirme, doğal olmayan büyüme demektir. Arapça kökü ر ب و (r-b-w) fiili “şişmek, kabarmak” anlamındadır.
📖 Örnek:
“Yeryüzüne baktığında onu durgun görürsün. Fakat Biz onun üzerine su indirdiğimizde kıpırdanır, kabarır (رَبَتْ) ve her güzel çiften bitkiler yeşertir.” (Hac 22:5)
🔎 Toprak bile kabarınca içi doluysa ürün verir. Riba da böyledir: Şişmiş gibi görünür, ama içinde üretim yoktur. Bu nedenle Kur’an şöyle der:
“Allah ribayı yok eder, sadakaları ise artırır.” (Bakara 2:276)
🌪️ Riba, içi boş bir büyümedir. Allah tarafından yok edilmeye mahkûmdur.
---
2️⃣ GÖRÜNÜŞTE TİCARET, GERÇEKTE ZULÜM
“Ticaret gibidir!” derler. Oysa Allah alışverişi helal, ribayı haram kılmıştır.
(Bakara 2:275)
Kur’an’a göre riba, meşru ticaret kisvesi altında sunulur ama aslında:
Emeksiz kazançtır
Haksız artıştır
Tek taraflı sömürüdür
💡 Modern riba örnekleri:
Kredi faizinin düşmesiyle ev fiyatlarının şişirilmesi
Döviz artışıyla zam yapılması
Değersiz mala yüksek kâr yazılması
---
3️⃣ ALTIN & GÜMÜŞ: GERÇEK DEĞER ÖLÇÜSÜ
Kur’an, servet birikimi için altın ve gümüşü örnek verir. Çünkü:
💎 Gerçek değere sahiptir
⚖️ Ölçülebilirdir
🤲 Zekât ve borç ölçüsünde referanstır
“Altın ve gümüşü biriktirip Allah yolunda harcamayanlara acıklı azabı müjdele!” (Tevbe 9:34)
📉 Bugünkü dijital ve kâğıt para sistemi manipülasyona açık, bu da ribayı kolaylaştırır.
---
4️⃣ RİBA = ZULÜM
“Tevbe ederseniz, sermayeniz sizindir. Ne zulmedersiniz, ne de zulme uğratılırsınız.” (Bakara 2:279)
⚖️ Bu ayette iki yönlü adalet ölçüsü vardır:
“Zulmetmeyin” → Fazla almayın
“Zulme uğramayın” → Sermayenizi geri alın
📌 Riba sadece bireysel bir günah değil, sistematik bir ekonomik zulümdür.
---
5️⃣ MODERN RİBA UYGULAMALARI
Uygulama Riba Unsuru
Faizli kredi Emeksiz kazanç, sabit fazlalık
Fırsatçılık-zam Gerçek değil, suni fiyat şişirme
Dövize göre fiyatlandırma Mal değil, paraya spekülasyon
Kira garantili satış Teminata dayalı fazla kazanç beklentisi
---
6️⃣ RİBA YASAĞININ DERİN NEDENİ
Kur’an’da riba yasağı:
🌍 Sosyal adalet için
❤️ Yardımlaşma ruhunu korumak için
🛑 Güven ve dengeyi muhafaza için getirilmiştir.
“Allah ribayı yok eder, sadakaları artırır.” (Bakara 2:276)
Sadaka toplumu ayağa kaldırır, riba ise onu içeriden çürütür.
---
7️⃣ RİBA'NIN ŞEYTANİ DOĞASI
“Faiz yiyenler, şeytan çarpmış gibi kalkarlar. Bu da ‘Alışveriş de faiz gibidir!’ demelerindendir...” (Bakara 2:275)
👿 Şeytanın çarptığı gibi kalkmak = Zihinsel dengeyi kaybetmek
🎭 Riba, haramı helal gibi gösteren bir zihinsel sapmadır.
---
8️⃣ RİBA YASAĞININ AĞIRLIĞI
“Eğer faizden vazgeçmezseniz, Allah ve Resûlü ile savaşa girmişsiniz demektir!” (Bakara 2:278)
⚠️ Bu ayet, riba yasağının sadece ahlaki değil, ilahi düzene karşı bir isyan olduğunu ilan eder. Çok keskin, çok net.
---
9️⃣ RİBA BEREKET GETİRMEZ
“Faizle artış sağlamaya çalıştığınız mal artmaz. Ama Allah rızası için verdiğiniz zekâtı Allah kat kat artırır.”
(Rum 30:39)
📉 Riba = Şişmiş ama bereketsiz kazanç
📈 Sadaka = Gerçek ve kalıcı artış
---
🔚 SONUÇ: ADALET, TİCARETİN RUHUDUR
Kur’an’a göre meşru kazanç:
✅ Emek içerir
✅ Risk taşır
✅ Karşılıklıdır
Riba ise:
❌ Emeksizdir
❌ Şişkindir
❌ Zulüm temellidir
🧠 Mümin her kazanca şu soruyu sormalıdır:
“Bu kazanç, bir emeğe mi dayanıyor; yoksa bir çaresizliği fırsata mı çevirdim?”
---
✍️ ÖZETLE:
📌 Riba, sadece faiz değil; zulümle şişmiş bir düzendir.
📌 Gerçek ölçü: Altın ve gümüş, adalet ve emektir.
📌 Kur’an, bu haksız düzeni kaldırır; yerine sadaka, infak ve adalet temelli bir sistem getirir.
---
“Eğer gerçekten iman etmişseniz, kalan ribadan vazgeçin!”
(Bakara 2:278)
