Kur’an Yeterliliği ve Peygamberlik Kurumuna Bakış: "İbrahim ve Beraberindekilerde Güzel Örnek" Tartışması 📖✨
İslam düşünce tarihinde önemli tartışma konularından biri, Kur’an’ın dinin tek ve yeterli kaynağı olup olmadığı, dolayısıyla Son Nebi’nin (selam üzerine olsun ) uygulaması ve uydurulan hadislerin dinin anlaşılmasındaki rolüdür.
Bu bağlamda, bazı kesimler "Son Peygamber ile İbrahim ve beraberindekilerde güzel örnekler vardır" ayetlerini, hadislerin dinde delil olma vasfına bir kanıt olarak sunarken, ayetin bağlamından koparıldığını ve Kur’an’ın yeterliliğini gölgelediğini savunan farklı bir bakış açısı da mevcuttur.
Bu makalede, bu farklı bakış açısını Kur’an’ın kendi beyanları çerçevesinde değerlendireceğiz. 🔍🕌
"İbrahim ve Beraberindekilerde Güzel Örnek": Hadislerin Kanıtı mı? 🤔
Mümtehine Suresi’nin 4. ayeti olan
"İbrahim ve beraberindekilerde sizin için güzel bir örnek vardır" ifadesi, genellikle peygamberlerin ve salih kişilerin hayatlarının müminler için birer rehber niteliği taşıdığını vurgulamak için kullanılır.
Ancak, bu ayetin hadislerin dinin delili olduğu yönünde bir kanıt olarak sunulması, bazı önemli soruları beraberinde getirir.
Zira, ayette bahsedilen İbrahim ve beraberindekilerin "hadisleri" olarak bilinen ve günümüze ulaşan bir derleme bulunmamaktadır. Eğer ayet, hadislerin dinde delil olma vasfına işaret ediyorsa, o halde İbrahim’in hadisleri neden yoktur?
Bu durum, "güzel örnek" kavramının hadis külliyatıyla sınırlı olmadığını, aksine Kur’an’ın sunduğu peygamber kıssaları ve öğretilerindeki ahlaki ve ilkesel duruşu ifade ettiğini düşündürmektedir. 📜🌟
Kur’an’ın Yeterliliği ve "Rasul Ne Verdiyse Alın" Ayeti 📜⚖️
Haşr Suresi’nin 7. ayetinde geçen
"Rasul size ne verdiyse onu alın, sizi neden men ettiyse ondan da sakının" ifadesi,
Kur’an’ın yeterliliğini savunanlar için başka bir tartışma konusudur.
Bu ayet genellikle Peygamber’in her sözünün ve fiilinin dinin bir parçası olduğu şeklinde yorumlanır.
Ancak, bu yorum, ayetin genel bağlamından koparıldığında Kur’an’ın kendi içindeki bütünlüğünü zedeleyebilir.
Ayetin tamamına bakıldığında, "ganimetler" ve "Allah’ın taksimi" gibi konularla ilişkili olduğu görülür. Peygamber’in tebliğ ettiği dinin temel esasları Kur’an’da açıkça ifade edilmişken, bu ayeti
Kur’an’ın dışında bir "ikinci kaynak" ihtiyacına delil olarak görmek, Kur’an’ın "her şeyi açıklayan" bir kitap olduğu yönündeki ayetlerle çelişebilir (Nahl Suresi, 89. ayet). 📖✔️
Samiri ve Rasul’ün İzi: Bir Uyarı ⚠️🐄
Tarih boyunca, dinin ana sapmalarının genellikle peygamberin izinin yanlış yorumlanması veya asıl amacından saptırılmasıyla meydana geldiği görülmektedir.
Kur’an’da bahsedilen Samiri kıssası (Taha Suresi, 87-97. ayetler) bu duruma çarpıcı bir örnektir.
Samiri, Hz. Musa’nın yokluğunda, O’nun ayak izinden aldığı toprakla buzağı heykeli yapmış ve İsrailoğullarını sapkınlığa sürüklemiştir.
Bu kıssa, peygamberin "izini" takip etme adına, asıl vahiyden (Tevrat’tan) uzaklaşarak kendi yorumlarını ve geleneklerini dinin bir parçası haline getirme tehlikesine karşı bir uyarı niteliğindedir.
Benzer şekilde, Son Peygamber’in vefatından sonra, O’nun sözlerinin ve fiillerinin yorumlanması ve derlenmesi sürecinde, Samiri’nin yaptığı gibi, Kur’an’ın asıl mesajından uzaklaşma riskinin her zaman mevcut olduğu unutulmamalıdır. 🕊️❌
Sonuç: Kur’an’ın Merkeziliği 🕋📚
Kur’an, kendisini "hidayet rehberi," "furkan" (doğruyu yanlıştan ayıran), "her şeyi açıklayan" ve "tamamlanmış din" olarak tanımlar.
Eğer Kur’an bu özelliklere sahipse, dinin anlaşılması ve yaşanması için başka bir kaynağa mutlak bir ihtiyaç duymak, Kur’an’ın bu beyanlarıyla çelişecektir.
Peygamber’in rolü, Kur’an’ı tebliğ etmek, açıklamak ve yaşayarak örnek olmaktır. Ancak bu, O’nun sözlerinin ve fiillerinin, Kur’an’dan bağımsız veya Kur’an’ın üzerinde bir otoriteye sahip olduğu anlamına gelmez.
"İbrahim ve beraberindekilerde güzel örnek" arayışı da, Kur’an’ın sunduğu ilkeler ve ahlaki duruş çerçevesinde değerlendirilmeli, Kur’an’ın yeterliliğini gölgeleyen yorumlardan kaçınılmalıdır.
Zira, dinin ana sapması, Samiri kıssasında olduğu gibi, peygamberin izini takip etme adına asıl vahiyden uzaklaşmakla başlar.
Unutulmamalıdır ki, İslam’ın temel direği ve yegane ana kaynağı Kur’an-ı Kerim’dir. 🕯️🌟
---
