KURANDAN DERSLER ÇIKARMAK 🌐

--- 🧠 İNSANIN UNUTTUĞU İLAH: “Ben”  “Beni bırakıp kendi hevâsını ilah edinen kimseyi gördün mü?” (Furkan 25:43) 🎭 GİRİŞ: TAPINILAN “BEN” Kur’an’ın en sarsıcı gerçeklerinden biri şudur: İnsan, başka hiçbir şeye tapmasa da kendi benliğini “ilah” edinerek şirk koşabilir. Ne putlar, ne heykeller, ne başka dinler... En büyük tehlike içimizdedir: Hevâ – kişinin kendi tutkusu, arzusu, egosu. Bu içsel tanrı, dışsal olandan daha tehlikelidir. Çünkü kişi ona tapındığını fark etmez. Üstelik onu kutsallaştırmak için “Allah adına” konuşur, “din adına” davranır. --- 🔍 HEVÂ NEDİR? İLAH NE ZAMAN BENLİKLE YER DEĞİŞTİRİR? Kur’an’da hevâ kelimesi, sadece "arzu" değil, yönsüzce düşüş anlamı da taşır (bkz. Hâviyye – Karia 101:9). İnsan, hevâsını rehber edinirse “aşağıların aşağısı”na yuvarlanır (Tin 95:5). Bir şeyi ilah edinmek, ona mutlak otorite vermek, onu kayıtsız şartsız izlemek ve hayatı onun adına biçimlendirmektir. İşte Kur’an’ın sorduğu soru burada başlar:  “Kendi hevâsını ilah edinen...

1. İlah Kavramı: Anlam ve Kapsam Kur’an’da “ilah” (إِلٰه) kelimesi, “kendisine yönelinen, yardım istenen, boyun eğilen, otorite kabul edilen” anlamında kullanılır. Tek hak ilah Allah’tır (Lâ ilâhe illâ Hu). Bu, hem ontolojik hem de işlevsel bir tevhid ilkesidir (bkz. Bakara 255; Tâhâ 14). Ancak insanlar, Allah’ın dışında bazı şeyleri fiilî veya sembolik olarak ilah edinirler. Bu, sadece putlara tapmakla sınırlı değildir; otorite, yasa koyma, bağlanma, korku ve sevgi gibi alanlarda Allah’tan başkasına yönelme de bir “ilah edinme” biçimidir. 2. Kur’an’da İlah Edinilen Unsurlar a. Putlar ve Heykeller (Asnâm) “Siz ve babalarınızın uydurdukları isimlerden başka bir şey değildir bunlar...” (Necm 23) “Sadece bir takım taşlara, tahta parçalarına tapanlar” (Hac 31) Putlar maddi nesneler olabilir; ama asıl vurgulanan şey, bu nesnelere yüklenen ilahi niteliklerdir (şefaat, koruma, rızık verme vb.). b. Hevâ (Arzu, Nefsî Tutkular) “Hevâsını ilah edinen kişiyi gördün mü?” (Câsiye 23; Furkan 43) ...